به منظور آشنایی با وضعیت آموزش الکترونیکی در ایران با کسب و کاران همراه باشید.
با فراگیر شدن تب راهاندازی کسب و کارهای آنلاین، همه روزه شاهد پیدایش کسب و کار جدیدی در این حوزه هستیم. کسب و کارهایی که بسیاری از آنها استارتاپ بوده و با سرمایههای کم و تیمی جوان شکل گرفته و در مقابل کسب و کارهایی که بعضا وابسته به سازمانهای بزرگ هستند و با صرف هزینههای بسیار بالا راهاندازی میگردند. اکثر این کسب و کارها نیز روی موضوعات و پروژههای مشابه فعالیت میکنند.
یکی از موضوعاتی که طی چند سال اخیر استارتاپها و شرکتهای بسیاری برای فعالیت انتخاب نمودند حوزهی آموزش الکترونیکی میباشد. آموزش الکترونیکی بر پایهی فروش ویدئوهای آموزشی که اصطلاحا به آن MOOC( Massive Open Online Course) گفته میشود چند سالی است که در جهان آغاز به کار کرده و مجموعههای فعال در این حوزه به سودهای قابل توجهی دست یافتهاند. از نمونههای موفق این این حوزه در سطح جهان میتوان به Coursera، Udemy، Lynda و… اشاره نمود.
آموزش الکترونیکی در ایران
با مشاهدهی موفقیت این مجموعههای خارجی، شرکتهای داخلی نیز تصمیم به فعالیت در این حوزه گرفتند. شاید بتوان گفت طی سه سال اخیر بیش از ۳۰ وبسایت آموزش الکترونیکی در ایران راهاندازی شد که از برخی از آنها امروز هیچ نام و نشانی باقی نمانده است.
اما مجموعههایی که قویتر از سایرین فعالیت مینمودند و یا پشتوانه مالی قویتری نسبت به سایرین داشتند امروز نیز به فعالیت خود ادامه میدهند. از جملهی این وبسایتها میتوان به فرانش، وداس، وبیاد و بهآموز اشاره کرد. هر چند وضعیت هیچ یک از این مجموعهها آنگونه که شایسته است مناسب نیست.
مهمترین مشکل آموزش الکترونیکی در ایران چیست؟
قطعا تمام کسانی که در زمینهی کسب و کارهای اینترنتی فعالیت میکنند جملهی ( محتوا پادشاه است) را شنیدهاند. شاید بتوان گفت در حال حاضر یکی از بزرگترین مشکلات سامانههای آموزش الکترونیکی نداشتن محتوای مناسب است. با توجه به نوپا بودن آموزش الکترونیکی در کشور، تعداد تامینکنندگان محتوا در این حوزه محدود است و تقریبا تمام سامانههای آموزش الکترونیکی محتواهای مشابه دارند. لذا میزان موفقیت هر مجموعه به میزان فعالیتهای تبلیغاتی آن ارتباط قابل توجهی پیدا کرده است.
مشکل دیگر این سامانهها مدل تبلیغات مناسب است. با توجه به خاص بودن محتوای آموزشی، تبلیغات در محیطهای مناسب و با روشهای خاص باید انجام گیرد که البته برخی از این سامانهها این کار را به خوبی انجام دادهاند. اما سایرین هیچ توجهی به این موضوع ننموده و در نتیجه بازخوردهای بسیار ضعیفی از تبلیغات خود دریافت مینمایند.
در نهایت مشکل دیگری که تمام این مجموعهها با آن دست به گریبانند فرهنگ مردم ایران زمین است که باعث شده مردم علاقهی آنچنانی به خرید محتواهای آموزشی و صرف پول برای یادگیری نداشته باشند. در واقع همه تلاش میکنند تا آخرین لحظه اطلاعات مورد نیاز خود را به صورت رایگان دریافت کنند.
چه باید کرد؟
اولین پیشنهاد بنده در این حوزه به مجموعههایی است که قصد ورود به بازار آموزش الکترونیکی را دارند. به این دوستان صمیمانه عرض میکنم فعلا دست نگه دارند. اما برای مجموعههایی که در حال فعالیت در این حوزه میباشند و پلتفرم مناسبی در این خصوص راهاندازی نمودند، به نظر بنده بهترین راه تولید محتوای با کیفیت و مناسب نیاز جامعه و نه استفاده از محتواهای موجود در بازار است. با رعایت نمودن اصول تولید محتوای مناسب برای آموزش الکترونیکی، در نهایت تنها اقدام مورد نیاز، تبلیغات مناسب است.
تبلیغات بنری و متنی در سایتهای مناسب، برگزاری همایشها و سمینارهای مفید، حمایت از رویدادهای آموزشی در سطح کشور و همکاری سازمانی برای آموزش کارکنان سازمانها از جمله اقدامات مناسبی است که هر یک از این سامانهها میتوانند برای بهبود شرایط خود انجام دهند.